Postinflammatoire hyperpigmentatie - Hyperpigmentatie door acne

Postinflammatoire hyperpigmentatie (PIH), algemeen bekend als hyperpigmentatie veroorzaakt door acne of een ontsteking, is een soort hyperpigmentatie die het gezicht en het lichaam beïnvloedt. Dit ontstaat meestal als reactie op een ontsteking (zoals acne, atopische dermatitis of psoriasis) of letsel (bijvoorbeeld als gevolg van dermabrasie, een chemische peeling of lasertherapie).

Hyperpigmentatie ontstaat als interne of externe factoren de melanineproductie verhogen. Dit leidt tot verkleuring van de huid, meestal op gebieden die aan de zon worden blootgesteld. Er zijn verschillende vormen van hyperpigmentatie, zoals bijvoorbeeld pigmentvlekken (ouderdomsvlekken en sproeten) en postinflammatoire hyperpigmentatie (PIH).

Postinflammatoire hyperpigmentatie verschijnt als vlakke verkleurde vlekken. Deze vlekken kunnen in kleur variëren van roze tot rood, bruin of zwart, afhankelijk van de teint en de diepte van de verkleuring. Ze kunnen lijken op kleine, verkleurde sproeten of grotere plekken donkerdere huid en ze kunnen glanzend zijn of op 'nieuwe' huid lijken.

PIH treft vaak mensen met acne en kan soms worden veroorzaakt door esthetische behandelingen, zoals dermabrasie, een chemische peeling of lasertherapie. Postinflammatoire hyperpigmentatie kan bij alle huidtypes ontstaan, maar komt vaker voor bij een donkerdere huid. In feite raadplegen mensen met een donkerdere huid een dermatoloog vaker in verband met PIH dan met enige andere bezorgdheid. Mannen en vrouwen zijn even gevoelig voor postinflammatoire hyperpigmentatie.

Breng als een pigmentvlek van grootte, vorm of kleur verandert of gaat jeuken of bloeden een bezoek aan een dermatoloog om uit te sluiten dat het om een kwaadaardige plek op de huid gaat.

Als de huid ten gevolge van letsel, uitslag, een vlek of enige andere soort inwerking ontstoken raakt, activeert deze ontsteking melanocyten, de melanineproducerende cellen, om overtollige melanosomen (pigmentkorrels) vrij te maken. Deze melanosomen bevatten tyrosinase (een pigmentatie-enzym dat de melanineproductie start) en gesynthetiseerde melanine. Melanine geeft de huid en het haar hun kleur. De overtollige pigmentkorrels worden donker, verkleuren het eerder verwonde gebied en blijven lang nadat de oorspronkelijke wond is genezen aanwezig.

Postinflammatoire hyperpigmentatie blijft vaak achter als resultaat van een ontstoken beschadiging na acne. PIH wordt daarom ook vaak ‘inflammatoire acne’ of ‘hyperpigmentatie door acne’ genoemd: donkere vlekken op de huid door puistjes. Acne bestaat uit twee verschillende soorten: inflammatoire acne en niet-inflammatoire acne . Wanneer we spreken van niet-inflammatoire acne is het puistje niet ontstoken en staat het veelal bekend als een wit puistje of mee-eter. Echter, wanneer een puistje ontstoken raakt door bacteriën die zijn binnengedrongen, spreekt men van inflammatoire acne. Juist deze laatste soort zorgt ervoor dat er hyperpigmentatie door acne, oftewel postinflammatoire hyperpigmentatie, ontstaat.

Het uiterlijk van PIH-vlekken kan variëren van redelijk onbeduidende pukkels of puistjes tot ernstiger verwondingen. Hoe groter de ontsteking, des te duidelijker de PIH-vlek, zowel voor wat betreft de grootte als de kleur. Als een puistje wordt uitgedrukt of eraan wordt gepeuterd, verhoogt dit de kans op het ontwikkelen van donkere vlekken op de huid door puistjes.

Postinflammatoire hyperpigmentatie kan bij alle huidtypes ontstaan, maar komt bij een donkerdere huid vaker voor. De reden dat postinflammatoire hyperpigmentatie vaker optreedt bij mensen met een donkere huid, is omdat de PIH vaak donkerder en langduriger aanwezig is dan bij mensen met een licht huidtype.

Net zoals bij een licht huidtype zijn er bij een donkere huid drie manieren om postinflammatoire hyperpigmentatie te verminderen: met een crème, chemische peelings of lasertherapie. Alle drie de methodes worden verder toegelicht in dit artikel.

Hoewel de zon geen PIH veroorzaakt, kan deze de PIH wel verhevigen door de plekken donkerder te maken en de tijd die ze nodig hebben om te vervagen te verlengen. Andere vormen van hyperpigmentatie, zoals sproetjes, zonnevlekken of oudersdomsvlekken, kunnen wel ontstaan door de zon . Dit noemen we geen PIH omdat er geen sprake is geweest van een beschadiging of ontsteking van de huid. Lees hier meer over hyperpigmentatie door de zon.

Inflammatoire acne kan pigmentvlekken achterlaten: dit zijn donkere vlekjes, ofwel hyperpigmentatie als gevolg van acne. Bij inflammatoire acne is het daarom belangrijk om dergelijke donkere vlekken/littekens zo veel mogelijk te voorkomen. De belangrijkste regel hiervoor: niet aan puistjes krabben of erop duwen . Indien je last heb van inflammatoire acne is het bovendien van belang geschikte en effectieve gezichtverzorgingsproducten voor een acnegevoelige huid te gebruiken. Bij een ernstige vorm van inflammatoire acne is het belangrijk om een dermatoloog in te schakelen.

Postinflammatoire hyperpigmentatie veroorzaakt geen littekens en zal zelfs zonder verzorging in de loop van de tijd verbeteren. De duurtijd varieert, maar gemiddeld kan het tussen de 3 en 24 maanden duren voordat de donkere vlekken zijn vervaagd. In sommige gevallen kan dit echter langer duren. De tijd is afhankelijk van het verschil tussen de natuurlijke teint en de donkerdere plekken. Hoe duidelijker het verschil, des te langer het duurt voordat de verkleuringen zijn verdwenen. Behandelingen voor verbetering en verkorting van de herstelperiode zijn beschikbaar.

Dermatologen maken gebruik van twee belangrijke concepten: het laten afnemen van de verkleuring van de huid veroorzaakt door postinflammatoire hyperpigmentatie, en regulering van de symptomen.

Door middel van lasertherapie, zeer sterke lichtflitsen of chemische peeling neemt het aantal huidcellen met hyperpigmentatie af, zodat nieuwe huid zonder hyperpigmentatie wordt gevormd. Dit kan kostbaar en ingrijpend zijn en de situatie zelfs verergeren. Mogelijke bijwerkingen zijn ontstekingen, irritatie en een branderig gevoel.

De dermatoloog brengt een zure oplossing (glycolzuur (AHA)) aan om de aangetaste huidlagen te verwijderen. De huid gaat blaren vormen en valt dan af, waarbij hieronder een 'nieuwe' smetteloze huid tevoorschijn komt.

Lasertherapieën en behandelingen met zeer sterke lichtflitsen zijn nauwkeuriger dan chemische peelings, omdat het aangedane gebied behandeld wordt met gericht sterk licht. Afhankelijk van de ernst van de hyperpigmentatie kan de huid op het niveau van het huidoppervlak (de opperhuid) of in de dieper gelegen huidlagen (de lederhuid) worden behandeld. Lees meer over de structuur van de huid.

Dermatologen kunnen ook hydrochinon voorschrijven en/of gebruiken, dat nog steeds wordt beschouwd als het meest effectieve plaatselijke middel voor het verminderen van hyperpigmentatie. Het kan echter slechts voor beperkte tijd worden gebruikt omdat het, net als andere vormen van chemische peeling en laserbehandeling, de huid kan irriteren en zelfs post-inflammatoire hyperpigmentatie kan veroorzaken, vooral bij mensen met een donkere huid.

• De UV-stralen van de zon grote invloed hebben op de huid. Blootstelling aan de zon zal waarschijnlijk symptomen verhevigen, dus naast het vermijden van de zon wordt aanbevolen dagelijks een zonnebrandmiddel met een breed spectrum en een hoge beschermingsfactor te gebruiken als onderdeel van de dagelijkse reiniging, zuivering en verzorging.
• Er kunnen een aantal weken nodig zijn om merkbare verschillen te zien.
• Ook kan postinflammatoire hyperpigmentatie medische verzorging vereisen.
  
  Als je postinflamatoire hyperpigmentatie hebt en je zorgen maakt over de grootte, vorm of kleur van een donkere plek, raadpleeg dan een dermatoloog of apotheker.