Zonnebrand voor kinderen – het belang en advies

Buiten spelen in de zon is één van de leukste dingen voor een kind. Toch moeten we ons wegens de toenemende intensiteit van de zon meer dan ooit bewust zijn van de gevaren van UV-straling voor de kinderhuid. Deze huid is erg kwetsbaar en dus is zonnebrand voor kinderen enorm belangrijk. Zorg er dan ook altijd voor dat je zonnebrand die geschikt is voor kinderen in huis hebt. 

De voordelen van blootstelling aan de zon zijn bekend: we voelen ons er lekkerder door en ons lichaam maakt vitamine D aan, de vitamine die van essentieel belang is voor de structuur van onze botten. Maar zonder de juiste zonbescherming loopt de huid het risico om beschadigd te raken door UV-straling. Dit geldt met name voor de kinderhuid die een stuk gevoeliger is voor de zon. De kinderhuid verschilt namelijk in verschillende belangrijke opzichten van de huid van een volwassene. Logischerwijs, zit er een verschil tussen zonnebrand voor kinderen en volwassenen.

Een kinderhuid verschilt in twee belangrijke opzichten van een volwassen huid:

• De kinderhuid heeft slechts éénvijfde van de dikte van een volwassen huid, maar bestaat wel uit hetzelfde aantal lagen. De hoornlaag, de buitenste laag van de opperhuid die ons actief tegen externe invloeden beschermt en vocht vasthoudt, is dunner en de cellen liggen minder dicht op elkaar. Als gevolg hiervan is de barrièrefunctie van de huid minder effectief en worden stoffen sneller in de diepere lagen opgenomen. Lees meer informatie over de structuur van de huid.
• De pigmentatie (melaninesynthese) is in een kinderhuid nog niet volledig ontwikkeld. Melanine is de stof die onze huid zijn natuurlijke kleur geeft. Als we buiten in de zon gaan, produceren onze cellen extra melanine om ons tegen verbranding te beschermen. Dit wordt 'bruining' genoemd. In een kinderhuid zijn wel melanocyten (melanine producerende cellen) aanwezig, maar deze zijn minder actief en dit leidt tot een hogere gevoeligheid voor UV-straling. Lees meer over het effect van de zon op de lichaamshuid. 

Om deze redenen zit er een verschil tussen zonnebrand voor kinderen en volwassen, en is het belangrijk om producten te gebruiken die speciaal ontwikkeld zijn om in de behoeften van een kinderhuid te voorzien. Dit gaat niet alleen om het bieden van maximale zonbescherming, maar ook om ondersteuning en versterking van de huideigen afweermechanismen. Lees meer over de huid op verschillende leeftijden.

Speciale zonnebrand voor kinderen is nodig om verbranding door de zon, ook wel zonnebrand genoemd, te voorkomen. Zonnebrand is de acute schade veroorzaakt door UV-straling, in het bijzonder door UVB-straling. Een verbrandde kinderhuid is het teken dat de UV-straling het DNA van de huidcellen heeft beschadigd. Bij kinderen kan dit sneller voorkomen dan bij volwassenen, omdat de huid nog erg gevoelig en kwetsbaar is op een jonge leeftijd. De symptomen van zonnebrand zijn een rode en gloeiende huid, en dit kan samengaan met algemene vermoeidheid en lichte duizeligheid. Te veel blootstelling aan zonlicht verhoogt bovendien het risico op huidkanker op een latere leeftijd.

Als je je zorgen maakt over de (verbrande) huid van je kind is het belangrijk om professioneel advies te vragen bij een dermatoloog of kinderarts.

Tegenwoordig is het aanbod aan zonnebrand producten overweldigend en zou je denken dat ook het doel van elke zonnebrandcrème hetzelfde is. Echter wanneer we dieper ingaan op welke ingrediënten in zonnebrand zitten is het belangrijk om aparte zonnebrandcrèmes voor jou en je kind te kopen. De reden hiervoor is namelijk de gevoelige kinderhuid. In vergelijking tot volwassenen, is de huid van kinderen een stuk dunner en kwetsbaarder en moet deze huid optimaal verzorgd worden. In zonnebrand voor kinderen zitten minder chemische stoffen, zoals parfum en parabenen die de gevoelige huid van kinderen kunnen aantasten en tot een allergische reactie kunnen leiden.

Ingrediënten die juist wel voorkomen in zonnebrand voor kinderen en minder in zonnebrand voor volwassenen zijn zink en titanium (minerale filters). Beide stoffen beschermen de huid optimaal en veroorzaken geen chemische reacties. Om je kind optimaal te beschermen is het dus van belang een aparte zonnebrandcrème speciaal voor kinderen te kopen.

De zon zendt UV-licht in drie vormen uit: ultraviolet A (UVA), ultraviolet B (UVB) en ultraviolet C (UVC). UVA-stralen zijn overdag bijna constant aanwezig. De stralen dringen diep door in de diepere huidlagen en spelen een belangrijke rol bij schade op lange termijn. Zoals vroegtijdige huidveroudering, indirecte beschadiging van het DNA, PLE en schade aan de ogen en het netvlies. UVB-straling levert de energie die uw huid nodig heeft om vitamine D aan te maken, maar deze straling is ook verantwoordelijk voor acute schade door de zon, zoals zonnebrand en directe schade aan het DNA. UVC-straling wordt door de atmosfeer van de aarde geblokkeerd en bereikt de huid niet. 

Van oudsher wordt huidkanker geassocieerd met hogere leeftijdsgroepen en 'zonaanbidders'. Recente statistieken tonen aan dat huidkanker momenteel de op meest voorkomende vorm van kanker is in Nederland. Bovendien bevestigen studies dat je kind beschermen tegen de zon, en dus het gebruik van zonnebrand speciaal kinderen, enorm belangrijk is: huidverbranding door zon in de kindertijd verdubbelt namelijk de kans dat een persoon huidkanker krijgt verdubbelt (J. Invest. Dermatol 2003). Lees hier meer over in het artikel “De zon en huidkanker” van het KWF.

Als je je zorgen maakt over de (zonbelaste) huid van je kind is het belangrijk om professioneel advies te vragen bij een dermatoloog of kinderarts.

Bepaalde situaties en omstandigheden kunnen het effect van de zon op een kinderhuid nog meer verergeren:

• Kinderen met een lichte huid, rood haar of sproeten zijn vatbaarder voor zonnebrand, omdat hun huid minder melanine produceert, een stof die bescherming biedt tegen UV-straling. Lees meer over de verschillende huidtypen.
• Voorgeschreven medicatie tegen acne kan de huid ook gevoeliger maken voor zonlicht.
• Vaak wordt aangeraden om kinderen met opvallende moedervlekken op de huid goed tegen de zon te beschermen met zonnebrand, met het oog op het feit dat sommige moedervlekken carcinomateus kunnen worden. Kinderen uit families waarin huidkanker voorkomt lopen meer risico op het ontwikkelen hiervan.

Aangezien is bewezen dat schade door UV-straling en herhaaldelijke zonnebrand in de kindertijd de kans op huidkanker op latere leeftijd verhoogt, is de juiste zonbescherming van de kinderhuid van cruciaal belang. Het aanbrengen van een zonnebrandcrème is uiterst belangrijk voor het beschermen en gezond houden van alle huidtypes, maar vooral bij kinderen is het gebruik van een speciale kinderzonnebrand zeer belangrijk. 

In het algemeen bevatten zonnebrandmiddelen voor zowel volwassenen als voor kinderen chemische en minerale filters ter bescherming tegen UVA- en UVB-stralen. Deze werken op zeer verschillende manieren. Chemische filters absorberen de UV-straling en geven vervolgens deze energie in de vorm van warmtestraling vrij, waardoor een gevoel van warmte ontstaat. Minerale filters, die doorgaans uit anorganische minerale pigmenten bestaan, reflecteren of verspreiden de UV-stralen die hun oppervlak bereiken, maar zorgen dat ze de huid niet kunnen binnendringen. Deze minerale filters zijn zeer geschikt voor bescherming van de huid van baby's, kleine kinderen en iedereen met een huid die extreem gevoelig voor de zon is.

De kinderhuid vereist een zeer hoge beschermingsfactor met UVA- en UVB-filters. In het ideale geval moet een zonnebrandcrème voor kinderen ook waterbestendig zijn, dit met het oog op het feit dat kinderen veel zwemmen en/of spelen met water. Een gevoelige huid kan op bepaalde bestanddelen reageren, daarom is het verstandig om kleurstoffen, parfum en parabenen te vermijden. Daarnaast is het ook verstandig om te letten op klinisch bewijs dat de tolerantie van het product voor een gevoelige huid garandeert. Alle Eucerin zonbescherming speciaal voor kinderen, zoals Eucerin Kids Sun Lotion SPF 50+ en Eucerin Kids Sun Trigger Spray SPF 50+, zijn speciaal ontwikkeld voor de behoeften van de kwetsbare kinderhuid.

Zonnebrandfactors bestaan er in allerlei varianten, van SPF 6 tot SPF 100. De SPF, oftewel Sun Protection Factor, geeft aan hoe sterk de bescherming van een zonnebrand is en hoelang je dus in de zon kunt zitten zonder te verbranden. De geschikte factor is afhankelijk van het huidtypen. Lichtere huidtypes zouden een SPF 50 moeten gebruiken en donkere huidtypes vaak SPF 30. De beste zonnebrand voor een kind moet echter minimaal een factor 30 bevatten – zo bevestigt ook het KWF. Welke factor zonnebrand nodig is voor kinderen is daarom niet afhankelijk van het huidtype. De huid van kinderen is namelijk nog dunner en kwetsbaarder – daarom is een hoge factor nodig om de juiste bescherming te bieden.

Je kind beschermen tegen de zon kan op vele manieren. Uiteraard zijn de kinderhuid overdag bedekt houden en blootstelling aan de zon vermijden de twee beste opties, maar dit is niet altijd mogelijk. Om je kind te beschermen tegen de zon zijn er ook nog andere ideeën voor de dagelijkse praktijk: 

• Kies dicht geweven (UV-)kleding die het lichaam goed bedekt. Vergeet hierbij niet de nek, armen, borst en benen te bedekken. Lees hier meer over de voordelen van UV-kleding.
• Gebruik een zeer hoge beschermingsfactor (liefst SPF 50+), zoals de Eucerin Kids Trigger Spray SPF 50+.
• Laat hem/haar een hoed met een brede rand en een zonnebril dragen.
• Neem ruim voldoende drinkwater mee.
• Neem een parasol mee, zodat uw schaduw kunt creëren. 

Lees hier meer over zonbeschermingstips voor kinderen.

Naast bovenstaande praktische tips, zijn er ook nog andere manieren om je kind te beschermen tegen de zon. Zo kan gezonde voeding helpen. Recente onderzoeken hebben aangetoond dat bepaalde voeding helpt bij het verminderen van schade door de zon aan de huid. Gedurende een lange tijd regelmatig carotenoïden (rode, gele en oranje groenten en fruit) eten kan helpen bij zonnebescherming van het kind en kan de natuurlijke weerstand van de huid versterken. Dezelfde resultaten kunnen bereikt worden met voeding met een hoog gehalte aan omegavetten (olijfolie, vette vis), vitamine C en E, flavonoïden en met het eten van weinig zuivel en rood vlees.

Onderzoeken tonen aan dat mensen in het algemeen slechts een kwart van de zonnebrandcrème die zij werkelijk nodig hebben, gebruiken. Om je kind goed te beschermen tegen de zon, raden we het volgende aan: 

• Breng de zonnebrand royaal op de kinderhuid aan.
• Breng het middel aan voordat je in de zon gaat (20 minuten voorafgaand aan blootstelling aan de zon), zodat de kinderhuid de zonnebrand goed kan opnemen.
• Zorg dat het gezicht, inclusief de oren de nek, zorgvuldig en met een dikke laag worden bedekt. Zelfs de gezichtshuid van volwassenen is gevoelig voor de zon. Lees meer over het effect van de zon op de gezichtshuid.
• Let vooral op gebieden die vaak worden vergeten, zoals de knieën en de boven- en onderkant van de voeten. Zie afbeelding.
• Voeg 30 minuten later nog een laag toe voor volledige dekking en bescherming.
• Breng iedere 2 uur opnieuw aan, vooral na het zwemmen, transpireren en afdrogen met een handdoek.

Voorkomen is het beste om de effecten van de zon op de kinderhuid te verminderen. Je kunt echter wel bepaalde maatregelen nemen als de huid te veel zon heeft gehad en/of er sprake is van verbranding door de zon.

• Vocht inbrengen: laat je kind zo veel mogelijk water drinken om de huid weer te hydrateren. 
• Gebruik een verzorgingsproduct dat de door de zon beschadigde huid helpt te herstellen, zoals Eucerin Sun Sensitive Relief After Sun. Deze After Sun bevat het actieve bestanddeel glycyrrhetinezuur, waarvan is bewezen dat het de natuurlijke DNA-herstelprocessen in door UV-licht beschadigde huid ondersteunt. Dit zuur wordt in alle Eucerin kinderzonnebrand producten gecombineerd met de natuurlijke antioxidant Licochalcone A, die de vorming van vrije radicalen voorkomt.

Eucerin kinder zonnebrand kopen? Bekijk onze Sun Sensitive Kids producten. Verkrijgbaar bij de (online) apotheek.

Raadpleeg bij ernstige gevallen van zonnebrand, vooral bij kinderen en baby's, onmiddellijk een apotheker of arts.